Op het eerste gezicht lijkt er niks aan de hand te zijn met Bubbels; de 8 jaar oude poes lijkt in goede conditie te zijn. Toch is dit niet het geval, want de eigenaresse van Bubbels meldt een vervelend probleem: als de poes ergens gelegen heeft, laat ze vlekjes achter. Het lijken druppels urine. Ook gaat Bubbels opeens heel vaak naar de kattenbak. Deze klachten kunnen wijzen op een blaasontsteking. Een blaasontsteking kan bij katten veel verschillende oorzaken hebben. In tegenstelling tot bij mensen, is de oorzaak bij een (jonge) kat zelden bacterieel: antibiotica lossen het probleem dus niet op. Om erachter te komen of Bubbels een blaasontsteking heeft, en wat de oorzaak is, is het belangrijk om haar urine te onderzoeken. Helaas heeft Bubbels een lege blaas. De eigenaresse krijgt de opdracht mee om thuis urine op te vangen van Bubbels. Om het ongemak voor Bubbels wat te verlichten, geven we haar een pijnstiller mee.
Er zijn verschillende trucjes om urine op te vangen van katten. Eén van de handigste methoden is het gebruik van Katkor®: plastic bolletjes die de urine niet opnemen, maar op de urine blijven drijven. Als de kat nu plast, kan de urine makkelijk uit de kattenbak opgezogen worden met een pipet.
Een paar dagen later is het gelukt, en onderzoeken we de urine van Bubbels. Het gaat inmiddels helemaal goed met haar: ze gaat niet vaker dan normaal naar de kattenbak. Maar ze laat nog steeds vlekjes achter. In de urine zien we veel ontstekingscellen. Deze kunnen afkomstig zijn uit de blaas, maar ook uit de plasbuis of de vagina. Of zelfs uit de baarmoeder. Bubbels is niet gesteriliseerd: ze zou weleens een ontsteking van haar baarmoeder kunnen hebben. Dit lijkt onwaarschijnlijk, want ze lijkt helemaal niet ziek. Met een echo bevestigen we onze vermoedens: de baarmoeder van Bubbels is gevuld met vocht. Om het probleem op te lossen, opereren we Bubbels en verwijderen haar baarmoeder en eierstokken.
Illustratieve weergave van baarmoeder en eierstokken van een poes.
Een ontsteking van de baarmoeder wordt in medische termen een “pyometra” genoemd. Elke keer als een poes krols wordt, bereidt de baarmoeder zich voor op een eventuele zwangerschap. Op den duur kan de baarmoeder hierdoor verdikt raken, en ontstaat er een bodem waarop bacteriën kunnen groeien. De baarmoeder wordt niet alleen dikker, maar raakt ook gevuld met pus. Er zijn twee varianten op deze ontsteking: een zogenoemde open pyometra en een gesloten pyometra. Bij een open pyometra kan de pus uit de baarmoeder via de vagina naar buiten lekken. Bij een gesloten pyometra zit het pus opgesloten.
Bij de ontsteking komen stoffen vrij die giftig zijn voor het dier, waardoor het dier steeds zieker wordt. Dit kan leiden tot blijvende beschadiging van de organen, waaronder de nieren. Als de baarmoeder niet verwijderd wordt, kan de baarmoeder afsterven, waardoor de inhoud in de buik terecht komt. Dit kan de dood als gevolg hebben.
Deze foto is gemaakt tijdens de operatie. Via een snede in de buik wordt de baarmoeder verwijderd. De roze bal op deze foto is de rechterhelft van de baarmoeder, die door de snede naar buiten is gehaald.
De verwijderde baarmoeder. De rechterhelft is nog intact. De linkerhelft is (na de operatie) leeggelopen; in het nierbekken is de pus die eruit kwam zichtbaar.
In tegenstelling tot honden zijn katten zelden ziek van een baarmoederontsteking. Vaak is het enige teken dat er iets mis is vaginale uitvloeiing: de vlekjes die Bubbels achterliet, is ontstekingsvloeistof uit de baarmoeder.
Dat katten niet ziek lijken, is misleidend, want ook bij katten kan de ontsteking leiden tot permanente orgaanbeschadigingen of zelfs de dood.
Gelukkig kunnen we het ontstaan van een baarmoederontsteking voorkomen, door poezen te steriliseren. Door de eierstokken te verwijderen, verwijderen we de hormonen die leiden tot de veranderingen aan de baarmoeder. Hoewel de meeste katten niet ziek lijken door een baarmoederontsteking, is het risico op overlijden tijdens de narcose groter dan bij een jonge, gezonde kat.
Daarnaast voorkomen we met de sterilisatie niet alleen een baarmoederontsteking, maar wordt de kans op melkkliertumoren ook kleiner. Deze tumoren zijn bij katten in het merendeel van de gevallen kwaadaardig, en zaaien vaak uit naar de longen. Het steriliseren van een poes verlaagt het risico op melkkliertumoren aanzienlijk. De sterilisatie moet dan wel voor het tweede levensjaar plaatsvinden.
Inmiddels is Bubbels helemaal hersteld van de operatie. Maar voorkomen is beter dan genezen: het zusje van Bubbels wordt binnenkort door ons gesteriliseerd.
