Sinds een paar weken kunnen we meer betekenen voor uw huisdier dan voorheen. We beschikken over de mogelijkheid om uw dier met lasertherapie te behandelen, iets wat in de VS al veel gebruikt wordt voor huisdieren maar in Nederland nog niet zoveel gebruikt wordt. Verwonderlijk, want het is inmiddels geen “alternatieve geneeskunde” meer. Het is, nu we beter begrijpen hoe het werkt, integraal opgenomen in multimodale pijnstilling en wordt veel gebruikt om langzaam genezende processen te versnellen. Waar moet u dan aan denken?
Pijnbestrijding: alle soorten pijn kunnen met laser behandeld worden, behalve pijn door kanker. Praktisch houdt dat in dat we o.a. pijn van botbreuken en hernia’s, van pijn in de bek tot pijn van een abces, spierpijn, oorontstekingen en pijn door peesblessures met lasertherapie kunnen bestrijden. Het is zelfs vóór een operatie toe te passen op het operatiegebied om pijn van de operatie zelf nog meer te verminderen dan mogelijk zou zijn met alleen pijnstillers. Toepassen in het kader van multimodale pijnbestrijding betekent dat je pijn, wat een complex proces is, van meer dan één kant benadert en dus van meer dan één kant bestrijdt. Kiespijn is bijvoorbeeld niet alleen zenuwpijn, maar ook pijn van een ontsteking en vaak pijn van aangetaste kaakbot. Eén enkele, simpele pijnstiller is dan niet genoeg. Meestal gebruiken we dan meerdere soorten pijnstillers. Al die pijnstillers pakken de pijn via een andere route en dus op een andere manier aan en samen werken ze beter dan alleen. Laser is dus weer een extra laag pijnbestrijding met een belangrijk verschil: het bevordert genezing. Wat pijn bij kanker betreft: er is nog onvoldoende bekend over het effect van lasertherapie op kanker bij dieren. Wel weten we bij mensen dat laser verschillende effecten heeft op verschillende kankersoorten, maar ook daar ontbreekt veel kennis. Bij pijn door terminale kankersoorten zoals uitgezaaide botkanker kan het wel gebruikt worden om pijn te verminderen om zodoende een goede kwaliteit van leven zo lang mogelijk te behouden.
Versnelde genezing: laser versnelt allerlei processen die met genezing te maken heeft zoals het sluiten van een wond, het helen van botbreuken, het herstellen van spier en peesblessures, het bevordert het afvoeren van overtollig vocht en vermindert daarmee ook overmatige ontstekingsprocessen. Ook haargroei op en rondom verwondingen gaat sneller. Enige voorwaarde hiervoor is dat er wel nog haarfollikels aanwezig zijn.
Hoe werkt het eigenlijk? Laser werkt op de mitochondriën van cellen – de energiecentrales van cellen – en maakt dat de stofwisseling er van versneld wordt. Het bevordert het vrijkomen van beta-endorfines, lichaamseigen pijnstillers. Het onderdrukt pijnreceptoren en kan zo een neuroblokkade veroorzaken waarmee pijnstilling op meerdere niveaus bereikt wordt. Ook onderdrukt het verschillende ontstekingsprocessen en bevordert diverse genezingsprocessen. Photobiomodulatie heet dat, omdat het onder invloed van een bepaalde golflengte van licht (photo) allerlei normale biologische genezingsprocessen (bio) aanpast (modulatie). Onder het begrip photobiomodulatie zijn dan ook de wetenschappelijke artikelen erover te vinden. Al met al betekent het praktisch gezien bijvoorbeeld dat operatiewonden na behandeling met een therapeutische laser sneller genezen (verschil: enkele dagen). Afhankelijk van hoe groot ze zijn kunnen ook andere wonden stukken sneller genezen doordat de genezingsprocessen die hiermee gemoeid zijn versneld worden. Denk bijvoorbeeld aan brandwonden en bijtwonden. Zaken als botbreuken kunnen met een laserbehandeling zelfs weken sneller genezen dan normaal, peesblessures en leggers maanden eerder dan normaal.
Wondermiddel? Nee. Het vermindert pijn, wat kwaliteit van leven bevordert. Het vermindert ontstekingsprocessen en bevordert genezing. Maar het is geen tovermiddel. Als uw dier door een hernia verlamd is, kunt u nog altijd het beste zo snel mogelijk naar een orthopeed om deze te laten opereren. Tijdens het genezingsproces moet u nog altijd uw dier beperken in zijn bewegingsmogelijkheden zodat zaken kunnen genezen. Zo ook met een kapotte kruisband. Die krijgen we er niet mee heel. Maar na de operatie kunnen wij met laser het genezingsproces versnellen en zo de revalidatie beter laten verlopen. Hierbij moet u zich niet voorstellen dat uw dier gelijk huppelend door het park heen kan hollen. Maar uw dier zal wel sneller dat punt bereiken dan een dier dat niet met laser behandeld is. En er zullen daarbij minder medicijnen gebruikt hoeven te worden.
Laserbehandelingen variëren afhankelijk van de reden dat ze ingezet worden. Ze worden éénmalig of slechts een paar keer gebruikt voor acute processen zoals blaaspijn of blaasontstekingen, anaalklierontstekingen, oorontstekingen, operaties en abcessen. Lasertherapie wordt vaker ingezet bij meer chronische processen – waar begin en eind niet heel helder te herkennen zijn – en dat kan weer wisselen van elke dag of om de dag in het begin tot 1 x per maand in een later stadium.
Enkele bijzondere toepassingen: ook bij longproblemen kan laser ingezet worden. Denk aan asthma, bronchitis, longontstekingen en hardnekkige hoesten door een tracheacollaps (een ingezakte luchtpijp). De luchtpijp zal helaas bij dat laatste niet zijn originele vorm aannemen maar wel minder geïrriteerd zijn en dus vermindert het hoesten. Littekenvorming in de longen door een longontsteking kan verminderd worden. Omdat we een sterke (klasse IV) laser hebben, kunnen we diepere processen in een korte tijd behandelen. Denk hierbij aan buikpijn door chronische darmontstekingen, blaaspijn en alvleesklierontstekingen. Voorwaarde is uiteraard wel dat deze niet door kanker veroorzaakt zijn.
Het verminderen van medicijngebruik is ook een groot voordeel. Heeft u een dier waarbij medicijngebruik moeilijk of onmogelijk is door ziekte of gedrag, maar pijnbestrijding wel nodig is? Laser kan uitkomst bieden. Er zijn wel enkele beperkende factoren van lasertherapie: uw dier moet uiteraard wel benaderd kunnen worden om te behandelen en u moet wel (om de kosten laag te houden) naar de praktijk toe komen. Wat daarbij dan wel fijn is, is dat omdat het zo snel pijnstillend werkt, uw dier het bezoek aan de praktijk prettiger zal gaan vinden. Meestal ontspannen ze tijdens de behandeling!
Is lasertherapie iets voor uw dier? Overleg het met ons.