Columns/Patiënt v.h. kwartaal
Gastcolumn - Ervaringen van een jonge dierenarts
Inleiding door dierenarts L. Winius
De co-assistenten die hun laatste praktijkstage bij ons lopen, hebben tijdens hun opleiding geleerd hoe ingewikkelde ziektebeelden het beste aangepakt kunnen worden. Bij ons leren ze ook hoe zaken anders opgelost kunnen worden, als de beste aanpak om welke reden dan ook niet haalbaar is. Verder maken ze soms voor het eerst mee wat er gebeurt als huisdierbaasjes hun dier wel willen, maar niet kunnen laten behandelen. Of wel kunnen, maar dat niet willen. Ze zien dan hoe wij proberen met deze dilemma’s om te gaan en proberen daarin een eigen standpunt te zoeken.
Jonge dierenartsen hebben vaak moeite met het omgaan met de emotionele situaties die in een praktijk regelmatig voorkomen. Dit is één van de redenen dat, van alle nieuwe dierenartsen, 25% met het vak stopt binnen 5 jaar na afstuderen. Na meer dan 6 jaar zwoegen tijdens de studie, kunnen ze het niet meer opbrengen om het werk te doen waar ze ooit zo van droomden. Dit is een enorme verspilling van gemeenschapsgeld en talent. En naar ons idee onnodig. Daarom nodigen we met deze gastcolumn u en de co-assistenten uit om beide zijden van het verhaal te belichten; niet alleen die van de dierenartsenpraktijk, maar ook uw belevenissen. Laat ons weten hoe u met deze problemen om gaat, of bent gegaan, en of u het allemaal de volgende keer anders zou willen aanpakken of niet. Niet alleen onze co-assistenten leren daarvan, maar misschien hebben andere huisdierenbaasjes er ook wat aan!
Jonna Hoekstra heeft eind 2013 haar laatste praktijkstage bij onze praktijk gevolgd en is inmiddels afgestudeerd als dierenarts.
Ervaringen van een jonge dierenarts
Geschreven door dierenarts J. Hoekstra
Een veelgehoorde opmerking in de dierenartsenpraktijk is: "daar heb ik geen geld voor". Deze opmerking kent verschillende variaties. Sommige daarvan proberen de dierenarts een schuldgevoel te geven. "Als ik dit moet betalen, heb ik nog maar twintig euro over voor de rest van de maand." Ook de assistentes blijven niet buiten schot. Zij zijn immers degene die u aan de telefoon krijgt als u belt voor advies of om een afspraak te maken, maar ook de persoon die met u afrekent aan het eind van het consult of bij het ophalen van de medicatie. "Het is jouw schuld als mijn dier doodgaat omdat ik het consult niet kan betalen" is een verwijt dat we in de praktijk gelukkig niet dagelijks horen, maar helaas wel regelmatig.
De meeste dierenartsen hebben niet alleen voor dit beroep gekozen omdat ze het medische aspect interessant vinden, maar ook omdat ze van dieren houden. Dit laatste wordt vaak tegen ons gebruikt: wij houden van dieren dus moeten we ze maar voor niks helpen. Dierenarts zijn is geen vrijwilligerswerk. Dierenartsen hebben ook een huis waarvoor de huur betaald moet worden, een gezin dat onderhouden moet worden. Ook de praktijk en de medische apparatuur moet onderhouden worden. Een veel gehoorde klacht is dat de dierenartsen zo duur zijn. Veel mensen zijn zich niet bewust van welke zorg ze krijgen voor het geld wat ze betalen. Hierin zijn we echte Nederlanders die voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten. Een dierenartsenpraktijk is een bedrijf, en een bedrijf moet nu eenmaal geld verdienen om te blijven bestaan. In de humane geneeskunde is dit niet anders, maar hier merkt u minder van dankzij de zorgverzekering. Dit betekent echter niet dat wij operaties en medicatie opzettelijk duur maken zodat er veel geld verdiend wordt!
Dierenartsen zijn niet verantwoordelijk voor alle huisdieren. Het is onze taak uw dier zo goed mogelijk te helpen en bij ziekte u te helpen kiezen voor de beste onderzoeken en behandelingen. Uiteindelijk moet u zelf de verantwoordelijkheid nemen. Dat begint al met de aanschaf van het dier. Nu de lente is aangebroken verschijnen de gratis kittens weer op Marktplaats. Een kitten is lief en schattig, maar wat als het ziek wordt? Een kitten moet gevaccineerd worden. Een poes moet gesteriliseerd worden, want voor u het weet zit u zelf met vier kleine katjes in huis, nog los van de gezondheidsvoordelen die een sterilisatie heeft. In het eerste jaar bent u dus grofweg 350 euro kwijt aan dierenartskosten. En dat is als uw kitten gezond blijft. Helaas denken veel mensen hier niet aan voor ze een nieuw huisdier aanschaffen.
En dan wordt uw dier ziek. Soms is de oorzaak meteen duidelijk, in andere gevallen zijn er meer onderzoeken nodig. Neem bijvoorbeeld een kat van 13 jaar die de laatste tijd minder eet, afgevallen is en overgeeft. Er zijn heel veel oorzaken te noemen voor deze klachten en om de oorzaak te achterhalen is er aanvullend onderzoek nodig. Een kat met deze klachten kan nierfalen hebben. Nierfalen is een veelvoorkomende aandoening bij oudere katten en betekent gelukkig lang niet altijd het einde voor het dier: met behulp van een speciaal dieet, regelmatige controles en in sommige gevallen infusen of aanvullende medicatie sterven de meeste katten uiteindelijk door iets anders dan nierfalen. Helaas is hier niet altijd geld voor en dan moeten deze dieren, die met de juiste behandeling zo nog een paar jaar een fijn leven gehad hadden kunnen hebben, worden ingeslapen.
Er is een verschil tussen "geen geld hebben" en "geen geld willen uitgeven" aan een huisdier. De economische crisis is nog niet voorbij en veel mensen kampen met financiële problemen. Dat is begrijpelijk. Bij sommige zieke dieren kiezen we daardoor, na uitgebreide voorlichting en overleg met de eigenaar, voor een minder ideaal behandelplan. Dit kan in goed overleg gaan met begrip van alle betrokken partijen. Maar soms gaat dit gepaard met onbegrip, leidend tot verwijten richting de dierenarts dat wij uw huisdier niet willen helpen. Het is niet alleen frustrerend voor u, de eigenaar van een ziek huisdier, als er geen geld is voor onderzoeken of een behandeling. Het is ook frustrerend voor de dierenarts. Wij zijn dierenarts geworden om dieren beter te maken of zo goed mogelijk te helpen. Het doet pijn als we voor geldwolven uitgemaakt worden omdat er geen geld is voor de verzorging van het dier.
Dierenartsen en de assistentes zijn geen geldwolven. Wij zouden het liefst alle dieren helpen en zorgen voor een optimale verzorging. Het is onze taak om de opties die er zijn te bespreken en voorlichting te geven zodat een huisdier zo goed mogelijk verzorgd wordt. Maar wij zijn niet verantwoordelijk voor alle huisdieren, dat is nog altijd de eigenaar zelf. Wij kunnen niet alle dieren overnemen en zelf verzorgen als het dier in onze ogen niet goed verzorgd kan worden.
Neem verantwoordelijkheid voor uw huisdier en schuif deze niet af op de dierenartsenpraktijk. Wij als dierenartsen zijn verantwoordelijk voor het vaststellen van eerlijke prijzen, goede voorlichting, het helpen bij het maken van een beslissing en het lijden van het dier beperken waar we dat kunnen. U als eigenaar bent verantwoordelijk voor de beslissing, het geld dat u kunt en wilt uitgeven en de zorg voor een goede kwaliteit van leven van uw huisdier. Denk na voordat u een huisdier aanschaft: het dier kan ziek worden en dure medicatie nodig hebben voor de rest van zijn leven. Niet alleen een rashond, maar ook een kitten dat u gratis heeft gekregen, heeft goede verzorging nodig en kan ziek worden.
Een half jaar geleden begon ik aan het laatste onderdeel van mijn studie Diergeneeskunde: stage lopen in een normale dierenartspraktijk. Na zes jaar hard studeren was een meisjesdroom uitgekomen. In de praktijk kwam ik er al snel achter dat zes jaar studie ons niet op alles voorbereidt. Eigenaren die met hun dier bij de Universiteitskliniek Utrecht komen, hebben vaak al een lang traject achter de rug bij hun eigen dierenarts en zijn bereid ver te gaan voor hun dier. In veel gevallen stemt de eigenaar in met het plan van de specialist. Kosten lijken geen probleem te zijn. Geen behandeling lijkt te ver te gaan. En toen kwam ik terecht in een praktijk in Amsterdam, waar de economische crisis voor veel mensen voelbaar is. Er is niet altijd geld om met een dier naar de dierenarts te gaan. Er is niet altijd geld voor een intensieve behandeling. Er is niet altijd de wil om een huisdier de rest van zijn of haar leven te behandelen. Dieren worden hierdoor in een ver gevorderd stadium van een (behandelbare) ziekte aangeboden, waardoor er geen andere optie meer is naast euthanasie. Dieren worden ingeslapen terwijl ze met een behandeling nog een goede kwaliteit van leven zouden kunnen hebben. Ik heb er moeite mee als ik een dier moet laten inslapen dat misschien gered had kunnen worden als de eigenaar eerder was gekomen, of als de eigenaar wel geld zou hebben voor de behandeling. Ik vind het frustrerend en verdrietig dat in de echte wereld niet alle dieren gered kunnen worden vanwege financiële redenen. Maar het ergste vind ik het als de mensen mij verwijten dat hun huisdier niet geholpen kan worden omdat ze vinden dat wij te hoge prijzen hebben. Of als ze denken dat ik onderzoeken voorstel die niet nodig zouden zijn, alleen maar vanwege het geld. Ik voel me voor het blok gezet als een eigenaar aangeeft nog maar twintig euro over te hebben voor de rest van de maand. Ik vind het naar als de mensen boos worden als ik een dier niet kan helpen omdat er geen geld is voor onderzoek of medicatie. Veel van de eigenaren zullen op dat moment dingen zeggen uit emotie, maar ik ben ook een mens; zulke opmerkingen raken mij ook.
Dit is mijn kant van het verhaal. Ik ben benieuwd naar uw kant van het verhaal. Heeft u de moeilijke beslissing moeten maken om uw huisdier in te laten slapen omdat er geen geld was voor de behandeling? Hoe heeft u dit beleefd? Bent u na zo'n nare belevenis van plan nooit meer een huisdier te nemen of bent u van plan dat in het vervolg anders aan te pakken? Of bent de eigenaar van een dier dat onlangs een intensief behandelingstraject heeft ondergaan of nog ondergaat? Ik wil graag uw verhalen met andere eigenaren delen, om hen te inspireren en te laten zien wat voor emoties er komen kijken bij het wel of niet ingaan van een behandeltraject. Ook wil ik graag uw verhalen delen met co-assistenten en jonge dierenartsen, zodat wij meer begrip hebben voor uw situatie. Stuur uw verhaal, het liefst met foto van het dier, naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. Alvast bedankt!
